اطلاعات کلی
1- بروموپروپان حلالی آلی، مایعی بی رنگ یا زرد کمرنگ است که بویی شیرین و غلیظ دارد [1International Agency for Research on Cancer. Monograph Vol 115: Some Industrial Chemicals. (2018)]. این ماده بعنوان حلال در بسیاری از صنایع استفاده می شود و در گذشته بعنوان واسطه شیمیایی برای تولید سایر مواد از جمله آفت کشها و عطرها نیز مورد استفاده بوده است [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for 1-Bromopropane (2017) (PDF)]. 1-بروموپروپان می تواند تحت عنوان برومید پروپیل یا برومید n- پروپیل نیز اشاره شود. معادل ها و اسامی متعددی برای این محصول وجود دارد؛ برای اطلاعات بیشتر به بانک داده های مواد خطرناک مراجعه نمایید [3National Library of Medicine. PubChem Hazardous Substances Data Bank: Acrolein (2021)].
در سال 2016، 1- بروموپروپان توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان بعنوان ماده ای که احتمالا برای انسان خطرناک باشد (گروه 2B) طبقه بندی شد [1International Agency for Research on Cancer. Monograph Vol 115: Some Industrial Chemicals. (2018)]. این تصمیم بر اساس شواهد کافی سرطانزایی 1- بروموپروپان در مطالعات روی حیوانات آزمایشگاهی اتخاذ گردید [1International Agency for Research on Cancer. Monograph Vol 115: Some Industrial Chemicals. (2018)]. سایر عوارض مربوط به مواجهه با 1- بروموپروپان عبارتند از مشکلات نورولوژیک در نتیجه مواجهه با میزان کمی از این ماده (مانند کاهش حس ارتعاش، حس سوزش یا سوزن سوزن شدن در دست و پاها )، عوارض مخدر اعصاب در نتیجه مواجهه با مقدار زیادی از این ماده (مانند ناهماهنگی در تنظیم حرکات طبیعی عضلانی، ناتوانی در راه رفتن و آسیب عصبی) و سوزش بینی و گلو [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for 1-Bromopropane (2017) (PDF)،4Ichihara G, Kitoh J, Li W, Ding X, Ichihara S, Takeuchi Y. “Neurotoxicity of 1-bromopropane: Evidence from animal experiments and human studies.” J Adv Res 2012;3(2):91-98.]. عوارضی که این ماده بر روی تولید مثل دارد، همچنان در هاله ای از ابهام و تردید قرار دارد [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for 1-Bromopropane (2017) (PDF)].
کاربردهای اصلی
1- بروموپروپان بعنوان حلالی در صنعت چسبی که به شکل اسپری هست برای تولید پلی اورتان بالشتک های (کوسنهای) فومی، بعنوان بخار چربی بر و بعنوان حلال تمیز کننده فلز، پلاستیک و قطعات نوری و الکترونیکی استفاده می شود [1International Agency for Research on Cancer. Monograph Vol 115: Some Industrial Chemicals. (2018)،2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for 1-Bromopropane (2017) (PDF)]. همچنین بعنوان حلال خشکشویی نیز استفاده می شود اما کاربرد آن برای این منظور، حداقل در ایالات متحده رو به کاهش است [5Smith CJ, Perfetti TA, Morford RG. “Use of 1-bromopropane (N-propyl bromide) in dry cleaning is rare and rapidly declining toward obsolescence.” Toxicol Res Appl 2020;4:239784732096696.]. در گذشته، 1- بروموپروپان بعنوان واسطه شیمیایی برای تولید آفت کشها، عطرها، چاشنی ها و داروها نیز استفاده شده است.
مروری کلی بر مواجهه در محیط زیست
مواجهه استنشاقی می تواند در میان افرادی اتفاق بیفتد که در نزدیکی تسهیلاتی زندگی می کنند که از 1- بروموپروپان استفاده می شود، زیرا ممکن است این ماده در حین عملیات اسپری کردن (مثلا در چربی زدایی) منتشر شود [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for 1-Bromopropane (2017) (PDF)،6Blando JD, Schill DP, De La Cruz MP, Zhang L, Zhang J. “Preliminary study of propyl bromide exposure among New Jersey dry cleaners as a result of a pending ban on perchloroethylene.” J Air Waste Manag Assoc 2010;60(9):1049-1056،7National Toxicology Program. 14th Report on Carcinogens: 1-Bromopropane (2016) (PDF)].
داده های اندکی در رابطه با میزان وجود 1- بروموپروپان در هوای آزاد وجود دارد. در سال 2014، 1- بروموپروپان در یکی از مناطق تحت نظارت EPA ایالات متحده به مقدار 0.14-0.16 ppb یافت شد [8US EPA. National ambient air quality standards (NAAQS) (2014) ]. این ماده برای لیست ملی انتشار آلاینده ها قابل گزارش نیست [9Government of Canada. NPRI Data Search (2021)].
مروری کلی بر مواجهه در محل کار
اصولا کارگران از طریق استنشاق و تماس پوستی در مواجهه با این ماده شیمیایی هستند. اسپری مواد حاوی 1- بروموپروپان منجر به مواجهه های پوستی و استنشاقی بیشتر در میان کارگران می شود. مواجهه با 1- بروموپروپان زمانی بیشترین میزان را دارد که بعنوان چسبی که به شکل اسپری استفاده می شود، بکار رود اما سایر کاربرد ها نیز می توانند منجر به مواجهه شوند (بعنوان مثال در حین تولید، عملیات چربی زدایی، تولید چسب و خشک شویی) [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for 1-Bromopropane (2017) (PDF)،6Blando JD, Schill DP, De La Cruz MP, Zhang L, Zhang J. “Preliminary study of propyl bromide exposure among New Jersey dry cleaners as a result of a pending ban on perchloroethylene.” J Air Waste Manag Assoc 2010;60(9):1049-1056،10Hanley KW, Petersen MR, Cheever KL, Luo L. “Bromide and N-acetyl-S-(n-propyl)-L-cysteine in urine from workers exposed to 1-bromopropane solvents from vapor degreasing or adhesive manufacturing.” Int Arch Occup Environ Health 2010;83(5):571-584،11Hanley KW, Petersen MR, Cheever KL, Luo L. “N-acetyl-S-(n-propyl)-L-cysteine in urine from workers exposed to 1-bromopropane in foam cushion spray adhesives.” Ann Occup Hyg 2009;53(7):759-769].
مطالعات نظارتی محل کار که در ایالات متحده آمریکا انجام شد، نشان داده است که غلظت 1- بروموپروپان در هوا می تواند قابل توجه باشد. بعنوان مثال در محل تولید کوسن فومی مبلمان، کارگرانی که مسئول اسپری کردن چسب هستند در معرض میانگین مواجهه 92-108ppm هستند در حالیکه سایر کارگران در این صنعت (کارگرانی که کارهای غیراسپری می کنند مانند آماده کردن بالش ها، اپراتورهای ماشین دوزندگی و غیره) در معرض مواجهه 10.5-11ppm هستند [11Hanley KW, Petersen MR, Cheever KL, Luo L. “N-acetyl-S-(n-propyl)-L-cysteine in urine from workers exposed to 1-bromopropane in foam cushion spray adhesives.” Ann Occup Hyg 2009;53(7):759-769،12Majersik JJ, Caravati EM, Steffens JD. “Severe neurotoxicity associated with exposure to the solvent 1-bromopropane (n-propyl bromide).” Clin Toxicol. 2007;45(3):270-276]. نظارت های مهندسی در کاهش مواجهه کارگران موثر هستند؛ پس از ساخت اتاق رنگ و ارتقای تهویه محلی و کلی، مواجهه کارگران در یک کارخانه کوسن فومی چسب اسپری از 170ppm (میانگین هندسی، با دامنه 60-381ppm) به 19ppm (دامنه 1.2-58ppm) کاهش یافت [13NIOSH. NIOSH health hazard evaluation report, HETA No. 98-0153-2883 (2002) (PDF)].
